REIS BABBELS

Er was eens… heel lang geleden… Een supervulkaan die tot een super uitbarsting kwam. BOEM! Einde. Iedereen dood.

En toen kwam er een kannibalen koning die met z’n kannibalen volkje op de vulkaan gingen wonen, in gekke huisjes met puntige daken en waar ze palmwijn dronken en gitaar speelden en waar ze iedereen die te dicht in de buurt kwam genadeloos in mootjes hakten en in de pan gooiden.

En ze leefden nog lang en gelukkig.
(True story)

Juist ja. Uhm, Suuz…? Heb je zélf misschien te diep in het palmwijn glaasje gekeken ofzo?

Oh, sorry, is deze babbel te beknopt? Oké, laten we dan maar opnieuw beginnen, bij het échte begin, en dat is zo’n 75.000 jaar geleden…

Er was eens een vulkaan, genaamd Toba. En Toba was niet zomaar een vulkaan, nee dit was een SUPERvulkaan. En supervulkanen zijn erg uniek. Er zijn er maar een paar van op de hele wereld en van deze vulkanen wordt gezegd dat er SUPERerupties uit voort kunnen komen; de meest zeldzaamste en tegelijk meest verwoestende vulkanische uitbarstingen die je maar kan voorstellen.

Op een dag liet Toba inderdaad van zich horen en het kwam tot een uitbarsting. En niet zomaar een uitbarsting, nee een SUPERuitbarsting. Het was (tot op de dag van vandaag!) de allergrootste vulkaanuitbarsting in de laatste 2 miljoen jaar. Hij liet daarbij een grote vulkanische wolk over de aarde neerdalen, welke overal het zonlicht blokkeerde en die de hele wereld onder een laagje as bedekte. Een 10 jaar durende ijskoude vulkanische winter volgde en er was bijna niks of niemand die dit overleefde.

Van de homosapiens waren er nog maar enkele tienduizenden exemplaren over gebleven. In die barre ijstijd hadden ze geen ander keus en moesten ze wel leren om samen te werken. En tijdens die intensieve samenwerking werd de genetische basis gelegd om de neanderthaler en de homo erectus te overmeesteren.

Tadaa! De mens werd geboren.
Einde.

Nou, jongens, als dat geen mooi verhaal is! Het komt er zelfs op neer dat deze vulkaan ervoor heeft gezorgd dat er tegenwoordig zo weinig genetische diversiteit te vinden is in de huidige mens. Vroeger in de oudheid was dat namelijk wel anders. Maar door onze Toba hier, en zijn pittige woede uitbarsting, was de populatieomvang gedaald tot een behoorlijk kritisch niveau, wat dus geleid heeft tot verarming van onze huidige genenpool!

Anyhoeeee, tot vandaag de dag is Toba nog steeds lekker aan het slapen. Deze supervulkaan komt namelijk maar één keer in de 400.000 jaar tot een uitbarsting (hopen we dan maar). In zijn krater is er in al die jaren een meer ontstaan, welke wel het grootste vulkanische meer is die je op aarde kan vinden. Dit meer is zó groot dat er zelfs een groot eiland in dit meer te vinden is. En óp dit eiland zelfs wéér een meer! En aangezien Sumatra zélf ook al een eiland is, hebben we hier dus een eiland in een eiland te pakken. Met daarop weer een meer IN een meer (begint het jullie al te duizelen..?)!

Het blijkt maar weer: Moedertje Natuur is one hell of a crazy (and beautiful) bitch! En wij mensjes zijn toch maar klein en nietig vergeleken met haar kracht… Het is te hopen dat ze ons nog wél eventjes genadig zal zijn en Toba niet vervroegd uit zijn schoonheid slaapje zal wekken. Wij zijn namelijk van plan om nu een paar dagen op zijn “eiland in een eiland” te vertoeven. Eens zien of Toba zich dus nog even rustig houdt!

Gaan jullie ook weer gezellig met ons mee?

Ho, maar wacht eens even! Hoe zit dat dan precies met dat kannibalen volkje waar je het over had!?

Oja. Die zou ik bijna nog vergeten. Laten we dan maar weer opnieuw beginnen, ook weer bij het échte begin en dat is zo’n 4.000 jaar geleden toen het Batak volk vanaf de laaglanden van de Himalayas en Mongolië hun intrek deden in de hooglanden van Sumatra.

Tegenwoordig leven er 6 verschillende soorten Batak stammen (in totaal zo’n 8 miljoen mensen) verspreid over verschillende delen van Sumatra, met de Toba Bataks als de meest bekende stam. Lake Toba is namelijk de plek waar Si Raja Batak, de voorvader van alle Bataks, als eerste was neergestreken en waar de voorouders van het Batak volkje dus zijn gestart met zich te settelen in Indonesië (althans, volgens de legende toch…).

De Bataks hadden het imago gevaarlijk te zijn. Én dat ze hun gevangen genomen vijanden als ritueel soms wel eens op aten… Daarom werden ze gedurende de kolonisatie voor lange tijd lekker met rust gelaten en hebben ze heel gemakkelijk hun eigen identiteit, tradities en geloof kunnen bewaren.

Maar ook de Bataks ontkwamen er uiteindelijk niet aan om zich te laten beïnvloeden en te bekeren door geloven van buitenaf. Ondertussen zijn er dus zowel christelijke als islamitische batakstammen op Sumatra te vinden. Maar wel evengoed (en gelukkig!) vaak nog steeds met behoud van bepaalde onderdelen van hun traditionele rituelen, cultuur en religies.

De Batak anno nu wordt gezien als een van de meest trotse bevolking groepen van Indonesië. Vergeleken met andere bevolkingsgroepen hebben ze weinig moeite gehad om zich aan te passen aan het moderne leven. Het zijn echte studiebollen en zodoende zijn er tegenwoordig veel Batak die hoge posities in bijvoorbeeld het leger, transport, onderwijs, het toerisme en de Indonesische politiek bekleden.

Verder zijn de Batak DOL op muziek, zang en dans, wonen vele nog steeds in traditionele Batak huizen op palen met puntdaken en aangezien de Christelijke Bataks niet halal eten staan deze ook bekend om de heerlijke babi-pangang, één van hun signature dishes (en om de palmwijn die ze er graag bij drinken 😉).

Mooi filmpje uit 1955 met traditionele Batak dans en muziek:

Enne… Hoe zit dat tegenwoordig dan met het kannibalisme? Wees gerust, dat specifieke ritueel hebben ze ergens begin 19e eeuw losgelaten. Hoeven wij gelukkig niet bang te zijn om als Belanda pangang in de pan te eindigen!

Deze slapende supervulkaan was onze allereerste kennismaking met een vulkaan OOIT! En hoe bijzonder en mooi deze ook was, het kan natuurlijk altijd nóg een tikkeltje spannender en avontuurlijker… Gelukkig voor ons heb je op Sumatra avontuur in overvloed en hoef je daarvoor nooit ver en lang te zoeken.

Onze volgende bestemming is namelijk wéér een vulkaan, maar dit keer een actieve, die we zelfstandig zullen gaan beklimmen om zo eventjes in z’n krater te kunnen gluren. 

 Doen we allemaal gewoon, hier op Sumatra!

💚